«Γιατί κάθεσαι κι εξηγείς πώς οι τυφλοί κάνουμε το ένα και πώς οι τυφλοί κάνουμε το άλλο; Κανονικά τα κάνουμε όλα, όπως και οι άλλοι. Δεν είμαστε εξωγήινοι!»
Λίγες μέρες πριν ξεκίνησα μόνη από το σπίτι μου, χωρίς τη Luna, να βγω για ποτό στον Κεραμικό. Είχα δώσει ραντεβού με την παρέα μου στην αποβάθρα του μετρό, οπότε έπρεπε να φτάσω μόνη ως εκεί, διαδρομή που δεν είχα ξανακάνει ως τότε. Τα κατάφερα πολύ καλά μέχρι ενός σημείου, όμως στο σταθμό του συντάγματος χρειάστηκε να ζητήσω βοήθεια για να βρω τη σωστή έξοδο. Και όπως το περίμενα, ειλικρινά το περίμενα, σου το λέω με το χέρι στην καρδιά, ο άντρας που με συνόδευσε ως τις σκάλες για την αποβάθρα της γραμμής που θα έπαιρνα, μου είπε με θαυμασμό:
– Πάντως έχεις πολύ μεγάλη δύναμη, να ξέρεις!
– Για ποιο πράγμα;, τον προκάλεσα να μου εξηγήσει.
– Ε, γι’ αυτό που κάνεις.
– Που βγαίνω για ποτό;
– Ναι.
– Δε χρειάζεται να έχω δύναμη για να πάω για ποτό. Δεν το κάνω αγγαρεία. Απόλαυση είναι!
– Όχι, σίγουρα, αλλά έχεις μεγάλη δύναμη ψυχής που το κάνεις αυτό.
– Κοιτάξτε, καταλαβαίνω ότι το λέτε καλοπροαίρετα και καταλαβαίνω τι θέλετε να πείτε, αλλά ειλικρινά, δεν είναι κάτι για να το θαυμάζετε. Βγαίνω κι εγώ μια βόλτα όπως τόσος κόσμος.
– Ναι, αλλά θέλει δύναμη! Θέλει δύναμη αυτό που κάνεις!
– Όχι, πιστέψτε με, αλήθεια, δε θέλει δύναμη. Δηλαδή τι θα έπρεπε να κάνω ένα τέτοιο, καλοκαιριάτικο βράδυ; Να μείνω μέσα; Δεν είναι το πιο λογικό πράγμα στον κόσμο να βγω κι εγώ όπως όλοι;
– Ναι, φυσικά, δε λέω. Αλλά πιστεύω πως είσαι πολύ δυνατός χαρακτήρας.
Κάπου εκεί είχαμε φτάσει στις σκάλες κι ευτυχώς, προς έκπληξή μου, δεν επέμεινε να με «βοηθήσει» να τις κατεβούμε μαζί. Οπότε σ’ εκείνο το σημείο έληξε κι η συζήτησή μας.
Μερικές φορές μου λένε κάποιοι γνωστοί μου, επίσης τυφλοί/ές: «Είναι ανάγκη να εξηγείς πώς κάνουμε τα πάντα; Τα κάνουμε όπως όλοι, κανονικά. Δεν είμαστε τίποτα το παράξενο, ούτε εξωγήινοι είμαστε. Το να εξηγείς πώς κάνουμε το ένα και το άλλο είναι προσβλητικό για εμάς”!
Σήμερα, λοιπόν, με αυτό το κείμενο και με αφορμή αυτόν το διάλογο στο μετρό, τον οποίο τον έχω κάνει χιλιάδες φορές με βλέποντες, λυπάμαι, αλλά θα πρέπει να πω πως ιδού η αιτία! Όσο ο κόσμος γύρω μας θα εντυπωσιάζεται από το πιο απλό πράγμα που κάνουμε, βλέπε το να βγούμε για ποτό, πιστεύοντας πως χρειάζεται καμιά τεράστια δύναμη ψυχής για να το κάνουμε, όσο θα τους φαίνεται συγκλονιστικό και παράξενο το ότι δεν καθόμαστε απλώς να κλαίμε τη μοίρα μας μέσα σ’ ένα σκοτεινό δωμάτιο, περιμένοντας να βρεθεί κάποια θεραπεία για την όρασή μας ή περιμένοντας να πεθάνουμε, όσο θα μας αντιμετωπίζει η ίδια η κοινωνία σαν εξωγήινους, σαν κάτι εξωπραγματικό, σαν τα εμπνευστήρια τους (να τα λέμε κι αυτά), εγώ θα εξηγώ, αν χρειάζεται, ακόμη και το πώς πίνουμε τον αναθεματισμένο τον καφέ μας τα τυφλά άτομα!
Γιατί, ναι, κανονικά, κανονικότατα τα κάνουμε όλα. Ναι. Αλλά το «κανονικά» το δικό μας διαφέρει από το «κανονικά» των βλεπόντων. Κανονικός κι ο ένας τρόπος, κανονικός κι ο άλλος. Αλλά συχνά διαφορετικός. Ούτε δύναμη ψυχής έχουμε, ούτε με τα μάτια της ψυχής βλέπουμε, ούτε μαθήματα ζωής παραδίδουμε! Κάνουμε απλώς τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο, για δική μας άνεση, ευκολία κι ασφάλεια. Και, κακά τα ψέματα, αν ο κόσμος εκεί έξω ήταν προσβάσιμος, πολλά απ’ αυτά που κάνουμε διαφορετικά δε θα χρειαζόταν να τα κάνουμε τόσο διαφορετικά.
Αλλά όσο τα πράγματα έχουν έτσι, όσο βολεύει να λέμε πως οι ανάπηροι έχουν δύναμη ψυχής που απλώς υπάρχουν, αντί να μεριμνήσουμε ώστε να καλύπτονται εύκολα κι αβίαστα οι ανάγκες όλων, τόσο εμείς, ή τουλάχιστον εγώ θα συνεχίσω να εξηγώ πώς κάνουμε το ένα και το άλλο και το παράλλο τα τυφλά άτομα, μέχρι να πάψουν όλα αυτά που τόσο κανονικά εμείς κάνουμε να φαντάζουν τόσο κοσμοϊστορικά για τους γύρω. Και θα το κάνω αυτό με την ελπίδα κάποτε αυτή η κοινωνία να αντιληφθεί ότι, από το να μας θαυμάζει, θα προτιμούσαμε να μη μας ταλαιπωρεί!
Χριστίνα Σαρρή,
συγγραφέας, φοιτήτρια ψυχολογίας, ομιλήτρια για θέματα τυφλότητας